Jan Otto Landman
(56) is huisarts aan de Costa del Sol, waar hij veel Nederlandse patiënten heeft. Sommigen kwijnen weg in eenzaamheid. ‘Dan adviseer ik mensen om terug te gaan.’ Door Koen Greven Foto Lars van den Brink
Koen Greven Foto Lars van den Brink
Jan Otto Landman (56) bouwde net als vele andere Nederlanders een bestaan op in Spanje. „Betere kwaliteit van leven”, zo beschrijft de huisarts het clichébeeld waar hij in de jaren negentig naar op zoek was. Nu, twintig jaar later, kijkt hij vanuit zijn villa met zwembad uit over de Costa del Sol bij de toeristische badplaats Benalmádena. Landman is een tevreden mens, maar hij weet als geen ander dat niet iedereen zijn geluk in Spanje vindt. „Ik haal hier mijn geluk vooral uit mijn werk als huisarts”, zegt hij aan tafel in zijn zonnige achtertuin. „Het is mooi anderen beter te maken. Maar ik maak natuurlijk ook de andere kant mee. Er draaien hier ook mensen de vernieling in of kwijnen weg in eenzaamheid. Als de mogelijkheid er nog is, dan adviseer ik mensen terug te keren naar Nederland. Daar liggen toch je wortels. Daar woont de familie.”
Landman was naar eigen zeggen net zo naïef als talloze andere Nederlanders toen hij naar Spanje emigreerde. „Spanje was voor mij het land dat ik kende uit 1986 toen ik als student op talencursus naar Salamanca ging. Ik reisde overal heen. Ik voelde me er als een vis in het water. Bezocht steden als Burgos, Santiago en San Sebastian. Prachtig allemaal. Ik studeerde geneeskunde in Leiden, eigenlijk altijd met het idee in het buitenland te gaan werken. De tropen waren mijn doel, maar het werd uiteindelijk toch Spanje. Het is een schitterend land waar het leven voor mij nog altijd heerlijk is. Er is ook een keerzijde. Een Spanjaard zal je nooit worden. Aan de Costa kom je er als buitenlander moeilijk tussen. Het bestaan is hier in sommige opzichten juist daarom veel harder dan in Nederland.”
Zijn eerste stappen als professional in Spanje zette Landman in de kuststad Marbella waar hij in 1996 een kliniek begon voor patiënten met osteoporose (botontkalking). „In het begin moest daar heel veel geld bij. Maar na een paar jaar begon het toch wel te lopen. Ik kon er met zo’n vijf tot zes patiënten per dag redelijk van leven. Toen een oudere huisarts aanbood zijn praktijk in Torremolinos over te nemen, heb ik die kans gepakt. Dat was in 1998. Ik werk daarnaast nu ook nog samen met een privékliniek in Fuengirola. De meeste Nederlanders hier aan de kust weten me wel te vinden.”
Landman noemt zichzelf tijdens het gesprek voortdurend bij zijn eigen achternaam. Een gewoonte uit zijn Leidse studentenleven die in Benalmádena nog altijd standhoudt. Zoals hij nog altijd haring en speculaas koopt. En in tegenstelling tot de meeste Spanjaarden ontvangt hij zijn bezoek thuis. Het geeft een mooi inkijkje in zijn bestaan. Honden Sjakie en Pancho rommelen op Landmans vrije donderdag in de tuin, in afwachting van de 10-jarige Daan. De zorg voor zijn zoon wisselt hij om de vier dagen af met zijn voormalige partner. „Daantje is in Spanje geboren, maar hij is misschien nog wel meer Nederlander dan ik. Voor hem is Nederland een soort paradijs. Zeker in de winter. Ik zie hem nog zo tijdens een vakantie met zijn neus tegen het raam naar de sneeuw in de bomen kijken. Alsof hij in de Efteling was.”
De huisarts hoort zelf niet tot de categorie mensen die in het buitenland hun eigen land voortdurend romantiseren. Landman is ook niet iemand die afgeeft op zijn geboortegrond. „Ja, je hebt ook mensen die elke dag naar het weerbericht in Nederland kijken. Ik sta een beetje tussen alle partijen in. Ik ben hier een vrije jongen. Als ik in Nederland twee minuten te laat kwam, dan werd daar direct iets van gezegd. Nu kom ik wanneer ik wil. ‘Fijn dat u er bent, want u heeft het vast heel druk dokter’, wordt er gezegd als ik wat later ben.”
Landman heeft grofweg drie soorten patiënten. Nu tijdens het hoogseizoen heeft hij vooral te maken met toeristen. Van oktober tot maart helpt hij met name de Nederlandse overwinteraars. En het hele jaar door is Landman huisarts van de vaste bewoners aan de Costa del Sol van wie er ook duizenden uit Nederland komen. „In deze periode krijg ik heel veel oorklachten op mijn spreekuur. Mensen liggen opeens twee weken achter elkaar in het zwembad of de zee. Maar een mens is geen zeehond. De tere huid van de gehoorgang wordt week, met alle gevolgen van dien.”
Stress is volgens Landman de oorzaak van veel andere klachten bij vakantie vierende Nederlanders. „Ik kan merken dat artsen in Nederland niet voldoende tijd besteden aan hun patiënten. De Nederlandse verzekeraars spelen steeds vaker een kwalijke rol. Die zijn zorg meer als business gaan zien. Patiënten hebben soms geen idee waar ze aan toe zijn. Ik ben een beetje als de dokter die vroeger op het platteland werkte. Als het moet trek ik een half uur voor een patiënt uit. Ik ga altijd eerst een gesprek aan. Laat de mensen praten over hun problemen. Soms is het gewoon zware stress. Juist op vakantie komt dan alles naar boven. Verschrikkelijk natuurlijk. Ik probeer uit te leggen dat het wel een eerste stap naar weer een normaal leven kan zijn.”
Landman kan zich als bewoner aan de Costa del Sol goed inleven in de patiënten die er permanent wonen. Hij onderging hetzelfde proces. „In het begin zie je in Spanje alles van de zonnige kant. De zon draagt daar ook werkelijk aan bij, die maakt mensen aantoonbaar blijer. Vitamine D zit hier in de lucht. Sommige mensen zijn daar latent afhankelijk van. Ik zelf ook misschien. Spanjaarden spelen handig in op nieuwkomers. Je bent al snel hun amigo. Na een paar jaar doven die prikkels in het brein en slaat de curve om. Mensen gaan zich ergeren aan alle bureaucratie en de wijze waarop ze soms worden bedrogen. Zo zijn er talloze ongeldige bouwvergunningen verstrekt door corrupte burgemeesters. Tijdens de economische crisis hebben vele Nederlanders een heel hoge prijs betaald. Een belangrijk deel is hier noodgedwongen met verlies vertrokken. Dat soort verhalen worden liever verzwegen.”
Volgens Landman was de Nederlandse kolonie in Spanje nog veel verder uitgedund als de huizen niet onverkoopbaar waren geweest. „Toen ik hier kwam was Torremolinos het walhalla voor vele Nederlanders. Door de peseta was alles heel goedkoop. Vooral de overwinteraars vormden een zeer hechte groep. Dat waren veelal oudere mensen van boven de tachtig jaar. Als er één van hen in het ziekenhuis lag, gingen ze allemaal op bezoek. Er ontstond vaak een jolige sfeer als ik binnenkwam. ‘Ha dokter Landman’, riepen ze dan.”
Landman heeft veel patiënten de afgelopen decennia ouder zien worden. Van sommigen heeft hij afscheid moeten nemen. Als Nederlanders aan de costa’s overlijden, laten ze doorgaans hun as over zee uitstrooien. „Het is moeilijk patiënten te zien sterven. Neem een vraagstuk als euthanasie. Sommigen hebben allerlei verklaringen getekend. Daar zijn ze trots op. Die leggen ze dan bij je neer. Ik ben een moderne jongen, maar met euthanasie heb ik het moeilijk. Ik ben blij dat het in Spanje verboden is. Ik hoef die beslissing niet te nemen. Heel soms vraag ik aan een arts in het ziekenhuis iets meer morfine te geven. Maar daar zijn ze huiverig voor. Alles wordt geregistreerd. In de praktijk gaat vrijwel alles goed. Er gaat hier niemand schreeuwend van de pijn dood.”
De band tussen Landman en de Spaanse specialisten is in de loop van de tijd ook zeer belangrijk geworden. „Ik vertel mijn patiënten vaak wat ze te wachten staat. Daardoor zijn ze goed voorbereid op een verblijf in een ziekenhuis. Zo’n Spaanse dokter vindt het in velerlei opzichten prettig dat ik als tussenpersoon kan functioneren. Die vertelt nu eenmaal niet graag in zwaar gebroken Engels aan iemand dat hij nog maar kort te leven heeft. Ik doe dat op mijn eigen manier. Op zijn Nederlands. Er zijn schrijnende gevallen bij van mensen die alleen achter zijn gebleven na de dood van hun partner. Ik raad doodzieke patiënten vaak toch aan terug te gaan. Daarna hoor ik meestal nooit meer wat. Zo’n vertrek gaat in stilte. Heel soms krijg ik nog een kaartje.”
‘Ik ben blij dat euthanasie in Spanje verboden is. Ik hoef die beslissing niet te nemen’
Jan Otto Landman (56) studeerde geneeskunde in Leiden. Na zijn studie vertrok hij naar Spanje.
In 1996 opende hij in kuststad Marbella een kliniek voor patiënten met osteoporose (botontkalking).
Twee jaar later nam hij een huisartsenpraktijk over in Torremolinos. Daar behandelt hij vooral Nederlandse patiënten.
NRC interviewt elke maandag mensen met een bijzonder verhaal. Vandaag: Jan Otto Landman
Dit artikel is verschenen in het NRC Handelsblad van maandag 1 augustus op pagina 10 & 11
Huisartsen tegen verruiming euthanasie bij dementie.
Veel huisartsen hebben grote problemen met de nieuwe handreiking voor euthanasie bij gevorderde dementie. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder 540 huisartsen.
* Kan een dementerende patiënt die niet meer kan aangeven wat hij wil euthanasie krijgen? Het is een duivels dilemma. De euthanasiewet biedt mogelijkheden, maar artsen willen hun vingers er niet of nauwelijks aan branden *
Arts: 'Euthanasie bij wilsonbekwame voelt als moord'. 'Ik doe alleen euthanasie als de patiënt er op het moment zelf nog om kan vragen. Als de patiënt niet weet wat ik kom doen, dan vind ik het moord.
Klik op onderstaande link om de documentaire op EenVandaag te bekijken:
Dokter Judith Dekker werkt als gynaecoloog in het VU medisch centrum in Amsterdam. Op haar vrije dag helpt zij als vrijwilligster besneden vrouwen die een hersteloperatie willen in Kliniek Amstelveen. In Nederland zijn dit soort operaties een nieuwe ontwikkeling, toch hebben vijftig vrouwen al de weg gevonden naar de praktijk van Judith Dekker en haar man Dr. Refaat B. Karim. Dertig vrouwen zijn door het echtpaar al daadwerkelijk geholpen met een reconstructieve operatie.
Judith Dekker: “Het meest opvallende is dat deze vrouwen zich in hun vrouw zijn voelen aangetast. Hen is iets vreselijks aangedaan, zonder dat ze daar inspraak in hadden. Ze voelen zich geen volwaardige vrouw meer en willen het dolgraag ongedaan laten maken. Vaak is bij hen het bovenste deel van de clitoris weggesneden. Wat wij doen is de uitwendige, vrouwelijke geslachtsorganen die tijdens de besnijdenis zijn weggehaald, opnieuw creëren, zodat deze vrouwen weer een betere seksuele beleving hebben.
Toch is de reden van hun komst niet dat ze per se een orgasme willen krijgen; ze willen zich gewoon meer vrouw voelen. Soms gaat de hersteloperatie nog verder. We maken schaamlippen waar die niet meer zijn of maken een dichtgenaaide vagina weer open.
GROTE STAP
Ik denk dat het voor veel vrouwen een grote stap is om een dergelijke operatie te laten doen. Zeker vanuit hun cultuur en familie kan er negatieve druk worden uitgeoefend om het niet te doen. Maar ik merk ook zeker veel steun. Dan komt de partner mee, of een zus en wordt er besproken dat de vrouw zich weer meer vrouw wil voelen.
Vaak kijken we bij een hersteloperatie aan de vrouwen ook naar het verhaal erachter. Wat is de hulpvraag? Spelen andere factoren een rol? We kunnen hen dan doorverwijzen naar een psycholoog of een arts met seksuologische kennis.
ZELFVERTROUWEN
Ik vind de vrouwen die in onze praktijk komen vaak heel krachtig. Er is ze iets ontnomen en dat stukje willen ze terug. Het zijn sterke vrouwen die weten wat ze willen. Het merendeel komt uit Somalië. Als ze terugkomen voor controle geven ze vaak aan blij te zijn met deze stap. Ze voelen zich sterker en zekerder. Het geef hun zelfvertrouwen een positieve boost. Ik vind het heel fijn om voor deze patiëntengroep te werken.”
DOCHTERS BESCHERMEN
Een gevoel dat het water naar de zee dragen is, heeft Judith Dekker niet. “Elke vrouw die we helpen, zou haar eigen dochter nooit laten besnijden. Ergens moet je een begin maken. Het is belangrijk om vrouwen sterker te maken en het inzicht verspreiden dat je dit je eigen dochter nooit moet aandoen. Ook deze dag is een mooi moment om aandacht te besteden aan dit probleem. Het is in Nederland verboden, maar we weten dat er nog steeds heel veel meisjes besneden worden. Als we het stapje voor stapje kunnen voorkomen, zijn we al heel ver, denk ik.”
Bron: https://vrouw.nl/verhalen_achter_het_nieuws/29316/wij_helpen_besneden_vr...
Zorgverzekeringen De consument kan kiezen uit 1.400 keuzecombinaties bij de zorgverzekeraars. Die brengen hun polissen steeds agressiever aan de man.
Wees er snel bij, want op=op. Het staat er echt, in de aanbieding die 4 miljoen leden van de ANWB deze week in de bus kregen. ‘Op=op’ geldt voor de ziektekostenpolis van VGZ, de op een na grootste zorgverzekeraar van Nederland.
Het is een actie van United Consumers, een handelaar die de krachten van klanten bundelt via gezamenlijke inkoop. De organisatie heeft een deal gesloten met de ANWB en met zorgverzekeraar VGZ. Altijd handig, zo’n krachtenbundeling. De organisatie belooft 10 procent korting op de meest verkochte polis van VGZ. Je hoeft je alleen maar snel aan te melden.
„Wees er snel bij”. Dat kan echter niet gezegd worden van de verzekeraar zelf. VGZ heeft een maand voor de deadline om over te stappen naar een andere verzekeraar met minder dan de helft van de ziekenhuizen een contract afgesloten.
Wat betekent dat?
Nu wordt het technisch, maar duidelijk is dat het soms heel veel kan betekenen. VGZ meldt in de voorwaarden van zijn meest verkochte ziektekostenpolis dat maximaal 80 procent van „het gecontracteerd tarief” wordt vergoed als de patiënt naar een ziekenhuis gaat waar geen contract mee bestaat. Anders gezegd, dan moet je minimaal eenvijfde van de rekening zelf betalen.
Een blik op Amsterdam leert dat VGZ op 1 december alleen met het BovenIJ Ziekenhuis eenovereenkomst heeft gesloten. Niet met het AMC, niet met het VUmc, niet met het OLVG, niet met het Slotervaart, niet met het Amstelland. Kortom, alle Amsterdammers die er „snel bij” willen zijn, nemen het risico straks met hun VGZ-polis buiten de hoofdstad naar een ziekenhuis te moeten of duizenden euro’s zelf te moeten betalen als het medisch tegenzit en zij naar het ‘verkeerde’ ziekenhuis gaan.
Een woordvoerder van VGZ wijst er nadrukkelijk op dat in vorige jaren met alle ziekenhuizenvan Nederland contracten werden afgesloten. Maar tegelijkertijd erkent hij dat de verzekeraar op dit moment niet de garantie kan geven dat alle 83 ziekenhuizen van Nederland een contract krijgen. Logisch, anders geef je je hele positie weg in de onderhandelingen met de ziekenhuizen.
Kortom, niets is zeker. En wie het aanbod van VGZ laat lopen, ontvangt ook geen HP notebook ter waarde van 599 euro. Dat werkt zo: wie meedoet aan de actie van United Consumers kan een tientje per maand korting krijgen op de VGZ-polis of een cadeau kiezen. De cadeaus vergen meer dan één jaar toezegging: dus wie te gretig een cadeau kiest, zit voor twee jaar vast aan een polis van VGZ. En wie dat niet doet, zal het resterende bedrag moeten bijbetalen, leren de kleine lettertjes. Dus als een gezin met twee volwassen een jaar lang in totaal 260 euro ‘korting’ geniet op de VGZ-polis en volgend jaar overstapt naar een concurrent, zal United Consumers nog wel 339 euro via de automatische incasso van uw bankrekening afschrijven.
Zegeltjes en handdoeken
Het is zomaar een voorbeeld. VGZ is zeker niet de enige die het zo doet. Het is exemplarisch voor de steeds agressievere manier waarop ziektekostenpolissen aan de man worden gebracht, polissen die iedereen in Nederland verplicht is aan te schaffen. Het zijn ook wel de voor de hand liggende gevolgen van een product dat op kwaliteit inwisselbaar is, net als de benzine aan de pomp of de elektriciteit uit het stopcontact. Voor iedereen is de basispolis gelijk, de dekking wordt door de minister van Volksgezondheid bepaald. Dus dan krijg je vanzelf concurrentie op de zegeltjes, handdoeken, mokken en andere kraaltjes en spiegeltjes. Ondernemers houden immers niet van één product en een transparante prijs: dan concurreer je elkaar stuk en verdient niemand wat.
Vandaar ook dat de Consumentenbond samen met tv-programma Kassa inmiddels 1.400 keuzecombinaties vond bij de zorgverzekeringen, meer dan vorig jaar. Zij spreken van een„polisjungle” en adviseren iedereen gebruik te maken van een vergelijkingssite. Voor het gemak zat daar de link bij van de Consumentenbond die net als alle andere vergelijkingssites geld verdient met het ordenen, rangschikken en verkopen van zorgpolissen.
Zoveel kosten de zorgverzekeringen van de grote vier:
Nederland, handelsland. In de komende weken wordt een markt van 16 miljard euro verdeeld. Lang niet iedereen stapt over, maar de geschiedenis leert dat er zeker voor 1 miljard euro aan jaarpremies onder de verzekeraars wordt herverdeeld. Vandaar al die reclame-uitingen. Er staat wat op het spel, niet alleen voor de verplicht verzekerde, maar ook voor de verzekeraars.
uit Amsterdam loopt stage bij Centro Medico Alfaz.
Coen: 'Ik verbaas mij over de moeizame afhandeling van zorgvergoedingen voor Nederlanders in het buitenland. Zorgverzekeraars hebben geen idee van wat er op
de werkvloer gaande is! Ze zouden eens een dag mee moeten lopen in de praktijk. Het is toch te gek voor woorden dat mensen die er geen verstand van hebben, vergaande beslissingen nemen!'
|
Bron: http://www.mediaservices.international/102015-newsradio.html
Genetisch cardioloog Laura van Lochem legt uit waarom kennis van de
![]()
info@cardiogeneticacentre.com Tel. (+34) 636 927 331
|
|
Moord
Anneke Tromp uit Tuitjenhorn is basisarts en begeleidt coassistenten in een regionaal ziekenhuis. Haar man huisarts Nico Tromp diende afgelopen augustus een zeer hoge dosis morfine toe aan een terminale kankerpatiënt. De coassistent van het AMC, die hierbij aanwezig was, was het er niet mee eens en meldde het voorval bij haar begeleider in het AMC. Het AMC schrok zo erg van haar verhaal dat er melding werd gedaan bij de Inspectie, waarna het OM de huisarts aanklaagde voor moord.
Discussie
Het AMC en de Inspectie deden zelf geen navraag bij de huisarts over de gang van zaken. Een maand later pleegde Tromp zelfmoord. Nog altijd is er discussie over de reactie van de betrokken instanties en over de handelswijze van Nico Tromp. Anneke Tromp wil dat haar man een stem krijgt: "De belangrijkste reden is dat sinds de avond van de politie-inval mijn man nooit de gelegenheid heeft gehad zijn verhaal te vertellen. Laat ik het nog beter zeggen: niemand was geïnteresseerd in zijn kant van het verhaal. Hij is heel snel in een weerloze pion in een wrang schaakspel veranderd."
Verhoord
Na de aanklacht van moord werd Tromp depressief en suïcidaal. Hij werd opgenomen in een psychiatrische kliniek. Hij verbleef daar twee weken, maar werd tijdens zijn verblijf twee maal verhoord door de politie. Anneke Tromp over de afgelopen maanden: "Verschrikkelijk. Ik heb wel eens gezegd: Dante's hel was hierbij een pretpark vergeleken. Het is een nachtmerrie geweest. Niet alleen voor mijn man, voor mij en mijn kinderen en mijn naaste familie. En dat is het nog steeds. En daar zal voorlopig nog geen einde aan komen, ben ik bang."
WASHINGTON - De chef van het Amerikaanse farmaciebedrijf Turing gaat de prijs van het medicijn Daraprim verlagen na ophef over de eerdere prijsverhoging van 5000 procent. De kosten van het medicijn zouden van 13,50 naar 750 dollar per pil gaan. Directeur Martin Shkreli kon dinsdag nog niet zeggen hoeveel de pil nu gaat kosten.
Het middel, een medicijn tegen toxoplasmose, wordt vaak voorgeschreven aan patiënten met hiv, aids of kanker. "We moesten dit medicijn winstgevend maken", aldus Shkreli in een eerdere reactie. Het geld is volgens hem nodig voor onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen. Van de winst wordt nu gedeeltelijk afgezien nadat met grote verontwaardiging op de prijsstijging was gereageerd, zowel vanuit de medische sector als de Amerikaanse politiek.
Presidentskandidaat Hillary Clinton noemde de verhoging "schandalig". Aan NBC News liet Shkreli weten met de prijsverlaging de woede bij mensen zoveel mogelijk weg te willen nemen.
Turing kocht de rechten om het middel in de Verenigde Staten te produceren deze zomer van een ander bedrijf. Er zit geen patent meer op aangezien het al sinds 1953 op de markt is, maar bij gebrek aan concurrenten kan de nieuwe eigenaar ervoor vragen wat hij wil.
Bron: Telegraaf
Door Marjolein Hurkmans
De Marijke Helwegen van Amerika, zo mogen we Sharon Stone (57) inmiddels wel noemen. De Basic instinct-actrice werpt zichzelf namelijk op als icoon van de Proof in Real Life-campagne van Galderma, het bedrijf dat Restylane Fillers en Skinboosters op de markt brengt en claimt dat hun producten voor een natuurlijke verjonging van het uiterlijk zorgen.
Galderma trachtte hiervoor het bewijs te leveren in Berlijn afgelopen weekend met tien tweelingen van wie de ene helft wel en de andere helft niet behandeld was met hun fillers en boosters. Directeur Anne-Sophie Copin: „Het doel van deze campagne is om de huidige misvattingen over esthetische behandelingen uit de wereld te helpen. Natuurlijke resultaten zijn volgens ons echt mogelijk.”
Vanzelfsprekend wilden we weten waarom Stone haar medewerking aan de campagne verleende. „Natuurlijk verschijnen er vaak voor- en na-foto’s in de media. Maar foto’s kunnen bewerkt worden. Ik vind het fascinerend om te zien hoe het er in het echt uitziet. Alleen live kun je zien of de tweelinghelften die een behandeling hebben ondergaan er echt jonger en verfrist uitzien.”
„Daarnaast vind ik dat het taboe op dit soort behandelingen moet worden doorbroken. Fillers en boosters kunnen ervoor zorgen dat iemand meer zelfvertrouwen krijgt. Dat vind ik een grote verdienste. Ik heb zelf in 2001 fillers laten inspuiten om de schade in mijn gezicht na mijn beroerte te herstellen. Daardoor genas ik niet alleen fysiek, maar ook psychisch. Ik zag er weer uit als mezelf. Sindsdien laat ik regelmatig mijn handen behandelen met boosters. Handen verraden de ouderdom.”
Stone is voorstander van de natuurlijke look, vertelt ze. Het advies van haar moeder om twee keer per dag goed haar huid te reinigen en te verzorgen met vochtinbrengende crème,volgt ze nog steeds op. „Voor een actrice is belangrijk er goed uit te blijven zien. Je moet toch de concurrentie aan met jongere collega’s. Maar ik denk dat iedereen, ook mensen in andere beroepen, er graag jonger uit wil zien; een uiterlijk verlangt dat past bij hoe je je voelt, niet bij het cijfer van je leeftijd. Van mij hoeft niemand te kiezen voor cosmetische ingrepen. Maar het mag wel.”
Geachte ministers,
Ik richt mij tot u als verantwoordelijken voor de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), het Openbaar Ministerie en het AMC, het opleidingsinstituut waaraan mijn man als opleider verbonden was. Twee dagen na de presentatie van het rapport van de commissie-Bleichrodt ontving ik een uitnodiging van mevrouw Schippers voor een persoonlijk gesprek. Naar het doel van dit gesprek kan ik slechts raden, maar het is nu al geruime tijd geleden dat mijn man ten onder is gegaan aan het geweld van de onder uw beider verantwoordelijkheid werkende organisaties. Hieronder de belangrijkste redenen waarom ik afzie van een dergelijk gesprek.
1
Het gekozen moment valt niet toevallig samen met de publicatie van het rapport van de Commissie en van het rapport van bevindingen van de IGZ. Die presentatie heeft zijn uitwerking niet gemist. NRC Handelsblad vatte de boodschap samen in de titel van haar hoofdredactioneel commentaar: ‘Levensdelict in Tuitjenhorn’.
2
U hebt mijn man, een huisarts met een vlekkeloze reputatie op het gebied van euthanasie en palliatieve sedatie, voor de tweede maal als pleger van een levensdelict weggezet. Zonder dat hij ooit zijn verweer voor de echt onafhankelijke rechter heeft mogen doen en in de wetenschap dat hij dat weerwoord ook nooit meer kan geven.
3
Mijn man heeft ingegrepen in een situatie waarvoor geen regels bestaan. Drie artsen hadden de patiënt in de dagen voordat mijn man hem bezocht, behandeld en geen aanleiding gezien om de sedatie al in te zetten. De IGZ stelt nu dat zij hebben zitten slapen. Toen mijn man de patiënt bezocht, was het te laat. Hij was stervende en er dreigde een voor hem en zijn vrouw afgrijselijk en zoals met hen besproken ongewenst stervensproces. Conform zijn eerder vastgelegde wens heeft mijn man hem direct in een diepe slaap gebracht, waarna hij zonder pijn zou overlijden. Het alternatief was: vaststellen dat geleidelijke sedatie volgens de richtlijn niet meer kan en toch nog beperkte hoeveelheden morfine geven zonder (voldoende) effect, zodat het lijden enigszins wordt verlicht, maar het ernstig lijden (stikken) niet.
4
Wat velen bezighoudt, is de toegediende hoge dosis morfine en dormicum. Ik begrijp dat wel, want wellicht had hij met een lagere dosis hetzelfde bereikt. Maar waarom maakt u geen melding van een voor mijn man en de betrokken familie afschuwelijke ervaring bij een eerder euthanasiegeval? Daar werd de patiënte na toediening van de gebruikelijke dosis morfine wakker en moest mijn man spoorslags terug naar zijn praktijk om extra morfine te halen. Die euthanasie is uiteraard getoetst en correct bevonden. Onder deze omstandigheden moest de patiënt in een diepe slaap worden gebracht en de pijn adequaat worden gestild.
5
Dat mijn man zich niet meer kan verweren, verwijt ik u. Mijn man is in de dagen nadat het strafrechtelijk onderzoek begon van een open, vrolijke man veranderd in iemand, waarbij de bodem uit zijn bestaan is geslagen. Hij is enkele dagen na de huiszoeking (zonder enige voorgeschiedenis van depressies) wegens suïcidale dreiging opgenomen in een gesloten GGZ-inrichting. Tijdens zijn verblijf daar is hij tweemaal op een politiebureau in Alkmaar verhoord. De GGZ liet hem nota bene zonder begeleiding per trein reizen. De verhorende opsporingsambtenaren vroegen regelmatig hoe hij zich voelde, maar weten zij veel? Een deskundige psychiater of arts was niet ter plekke. Ik beschouw dat verhoor als marteling. Geen van zijn verklaringen zijn in vrijheid afgelegd.
6
Mijn man was suïcidaal en het OM en de IGZ wisten dat. De commissie veroordeelt een reeks handelingen die IGZ en OM in de week voorafgaand aan de fatale 8 oktober verrichtten.
Mijn man had alle patiënten geïnformeerd dat hij zijn praktijk tot nader order niet zou uitoefenen. Hoewel volgens de commissie in vergelijkbare gevallen afspraken met de IGZ kunnen worden gemaakt, meende de IGZ aan mijn man en onze praktijk een bevel te moeten opleggen, waarbij hem de praktijkvoering volledig werd ontzegd. Op 3 oktober deelde de IGZ mee dat het bevel openbaar werd gemaakt. Mijn man kreeg 14 dagen om een verbod uit te lokken bij de rechter. Diezelfde middag berichtte de IGZ dat die termijn op een ‘misverstand’ berustte. Het bevel werd de volgende dag door IGZ op internet bekendgemaakt en mijn man werd bij naam genoemd. De commissie oordeelt dat de bekendmaking van het bevel onjuist was.
Op 7 oktober bepaalde de rechter-commissaris op verzoek van het OM dat mijn man hangende de strafzaak (moord!) in hechtenis zou worden genomen als hij palliatieve zorg zou verlenen (andere zorg mocht dus weer wel). Onnodig en onjuist, aldus de commissie.
Wat daarna op die fatale 8 oktober gebeurde is bekend. Hoe kunt u en uw zogenaamd onafhankelijke commissie nog met droge ogen beweren dat het handelen van de IGZ en het OM ‘deugt’?
7
Voor mijn man was het onverteerbaar dat het AMC en de co-assistent niet met hem in gesprek gingen. Het AMC heeft daarvoor postuum excuses aangeboden. De commissie zegt dat daar juridisch geen aanleiding toe was. Ik mag toch hopen dat excuses welgemeend zijn en dat binnen het AMC en elders in de beroepsgroep duidelijk is dat er eerst met de arts gesproken wordt, alvorens aangifte wordt gedaan op basis van één verklaring.
8
Uw conclusies schieten hun doel voorbij. Artsen zullen wel twee keer nadenken alvorens zij een co-assistent van het AMC nemen. Co-assistenten lopen het risico dat wanneer zij iets melden bij hun coördinator, het verhaal doorgegeven wordt aan de IGZ en zij de regie over hun melding kwijt zijn. Maar belangrijker: artsen zullen uit vrees voor vervolging bij twijfel niets doen of zwijgen. Onrust in de samenleving is gezien de vele steunbetuigingen aan mij en de stille tocht in Tuit-jenhorn zeker niet verdwenen.
9
Ik heb eerder uw presentatie en de commissie gebrek aan menselijke maat verweten. De commissie had zich niet moeten beperken tot het toetsen van het handelen van het AMC, IGZ en OM aan de regels. Dat zijn minimumnormen. Wie handelt conform de regels handelt niet per definitie goed, hij is alleen maar niet in overtreding. Het gaat om de vraag of deze instellingen fatsoenlijk hebben gehandeld. Ik verwijt het AMC, de IGZ en het OM niet dat ze zich niet aan de regels gehouden hebben. Ik verwijt hen gebrek aan wijsheid, inzicht en compassie bij het hanteren van de regels.
10
Tot slot. Ik begreep dat u ook met de nabestaanden van de patiënt wilt spreken. Wat wilt u hen eigenlijk zeggen? Dat zij hun dokter, die alles in hun ogen goed gedaan heeft, ten onrechte steunen, omdat hij de moordenaar is van hun dierbare man of broer? U moet zich schamen.
Hoogachtend,
Anneke Tromp
Jaap van Kluijven in gesprek met doktersassistente Nicole Rucefur, licht- en lastertherapeute Ada Stoppelenburg en esthetisch specialist Leo van Roselaar, allen verbonden aan Kliniek Amstelveen en Centro Medico Alfaz in een samenwerkingsverband methuisarts Henk Koenders aan de Costa Blanca en plastisch chirurg Refaat Karim uit Nederland. In beide klinieken wordt zorgvuldig omgegaan met cliënten die baat hebben bij behandeling aan o.a. huidvlekken en huidafwijkingen. Ook subtiele verbeteringen aan het gelaat zijn mogelijk. Voor contact en info kijk opwww.kliniekamstelveen.nl of www.centromedicoalfaz.com
|
|
Door: Peet Vogels
10-4-15 - 05:53
De dokter bellen blijft een hele opgave. Een op de vijf huisartsenpraktijken is telefonisch zelfs onbereikbaar. Wie de dokter belt met een klacht of een vraag komt niet verder dan het antwoordapparaat.
En bij een op de drie praktijken duurt het langer dan 2 minuten voor de beller iemand aan de lijn krijgt. Dat blijkt uit een onderzoek onder 510 huisartsenpraktijken door de Consumentenbond.
Daarmee voldoen veel van de ruim 9000 huisartsenpraktijken niet aan de richtlijn van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Die stelt dat een beller binnen 2 minuten te woord moet worden gestaan. Maar daar komt het in de praktijk vaak niet van. Bij 3 procent van de huisartsenpraktijken staan mensen tussen de 5 en 10 minuten in de wacht.
Spoedeisende hulp voldoet
Het onderzoek heeft geen betrekking op de spoedeisende hulp. Wie de huisarts belt voor spoedeisende hulp moet binnen 30 seconden iemand aan de lijn krijgen. Uit onderzoek uit begin 2012 bleek dat alle huisartsen daaraan voldoen.
De bereikbaarheid is belangrijk omdat bellers anders de spoedlijn bellen, naar de huisartsenpost gaan of de eerste hulp in het ziekenhuis opzoeken met hun vraag. Maar voor de niet spoedeisende beller is het vaak nog een hele opgave de huisarts te bereiken. Want ook als de telefoon wel tijdig wordt opgenomen, is het wachten nog niet altijd voorbij. De assistente neemt dan op met 'een momentje geduld', waarna de beller in sommige gevallen nog minuten in de wacht blijft staan.
De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) benadrukt dat de bereikbaarheid toeneemt, 'al zijn verdere verbeteringen mogelijk'.
Spoedberaad van minister Schippers, PvdA-leider Samsom en premier Rutte tijdens de zogenoemde Kerstcrisis - Foto: ANP
door Syp Wynia 29 jan 2015
Is een markt met vier spelers een markt? De zorgmarkt is gewoon een oligopolie - als het al geen kartel is. En het spel wordt niet gespeeld in ziekenhuizen of bij de zorgverzekeraars, maar op het Binnenhof.
Tot de eeuwwisseling probeerde de overheid de uitgaven voor de gezondheidszorg in toom te houden door het zorgaanbod te beperken. Het gevolg: lange wachtlijsten, die steeds meer ergernis wekten. Daarop werd besloten de teugels te laten vieren.
Alle remmen gingen los. Sommige delen van de zorgsector – de jeugdzorg en de psychische zorg, bijvoorbeeld – verdubbelden binnen tien jaar.
Terwijl de economie zeven jaar geleden tot stilstand kwam, groeide de zorgindustrie met meer dan 4 procent per jaar door. En dus werden de teugels weer aangetrokken. Minister Edith Schippers (VVD) van Volksgezondheid maakte afspraken met de zorgindustrie waarin werd vastgelegd dat de jaarlijkse omzet eerst maximaal 2,5 procent en uiteindelijk nog maar 1 procent per jaar mocht groeien.
De aanbodbeperking van vroeger was helemaal terug, nu in de vorm van 'zorgakkoorden'.
In de jaren dat de zorgbomen nog tot in de hemel groeiden, veranderde ook de financiering. Met de Zorgverzekeringswet van 2006 diende het hele land zich verplicht te verzekeren voor een basisverzekering waarvan de inhoud door de politiek wordt vastgesteld. Wie meer wil, verzekert zich extra.
Lees ook...
Wouter Bos: zorgstelsel is eerder stalinisme dan marktwerking - Elsevier sprak met de voormalig minister en PvdA-leider
Het idee achter die Zorgverzekeringswet heette 'marktwerking' en de verzekeraars zouden daarvan de motor vormen. De zorgverzekeraars zouden onderling concurreren om hun klanten de beste zorg tegen de laagste prijs te bezorgen.
Dat hadden de zorgverzekeraars mooi geregeld. VVD'er Hans Wiegel was zeventien jaar de voorzitter van de samenwerkende zorgverzekeraars. Hij had vaak aan het bureau van achtereenvolgende ministers en staatssecretarissen gestaan met de belofte dat zijn bazen, de zorgverzekeraars, dolgraag wilden concurreren om Nederland betaalbare en goede zorg te bieden.
Dat was natuurlijk te mooi om waar te zijn: een brancheorganisatie die aanbiedt dat haar leden gaan concurreren om zo het land te dienen. Maar het verhaal van Wiegel deed het goed en de zorgverzekeraars werden de spil in het nieuwe zorgstelsel.
Nu was de nieuwe Zorgverzekeringswet nog niet ingevoerd, of de zorgverzekeraars gingen fuseren dat het een aard had. De beloofde concurrentie werd een dode letter, want de vier grootste zorgverzekeraars (Achmea, VGZ, CZ en Menzis, in die volgorde) kregen 90 procent van de miljardenmarkt in handen.
Is een 'markt' met zo'n marktdominantie van vier spelers die samen lobbyen wel een markt? Dat is gewoon een oligopolie, als het al niet een kartel is.
Ziekenhuizen en andere zorgaanbieders reageerden door ook te fuseren, om een vuist te kunnen maken tegen de zorgverzekeraars. De toezichthouders (NZa en ACM) deden hoegenaamd niets aan die concentratie van verzekeraars en zorgaanbieders.
Een maand geleden kwam de machtsstrijd tussen verzekeraars en aanbieders tot uiting bij een stemming in de Eerste Kamer over de vrije artsenkeuze voor wie daarvoor niet extra wil betalen. Deze keer wonnen de zorgaanbieders, dankzij drie PvdA-dissidenten.
Het echte probleem, afgezien van politieke ellende, is dat als Schippers haar afspraken over de inperking van de artsenkeus niet nakomt, de zorgindustrie zich ook niet gebonden hoeft te voelen aan de afspraak om de omzetgroei te beperken. Dat levert potentieel een miljardenprobleem op voor het kabinet.
De enige echte markt in de zorg is een belangenmarkt. Geen wonder dat zorgverzekeraars en zorgaanbieders overal politici aan een touwtje hebben, tot in de Eerste Kamer toe. André Rouvoet (ChristenUnie) is als opvolger van Wiegel voorzitter van de zorgverzekeraars. Zijn bestuurslid Roger van Boxtel, ook bestuursvoorzitter van zorgverzekeraar Menzis, is senator voor D66. CDA'er Ab Klink zit in de directie van VGZ.
Bij de zorgaanbieders werkt ook een legertje politici. Ella Kalsbeek (PvdA) doet de huisartsen, Jacobine Geel (CDA) de GGZ, Frank de Grave (VVD, ook senator) de medisch specialisten, Yvonne van Rooy (CDA) de ziekenhuizen, Heleen Dupuis (VVD, ook Eerste Kamer) de gehandicaptenzorg, Marleen Barth (voorzitter van de PvdA-Eerste Kamerfractie) de apothekers.
De marktwerking in de gezondheidszorg is dus geenkwestie van onderling concurrerende zorgverzekeraars gebleken. Het is eerder een kwestie van verzekeraars tegen aanbieders. En hun onderlinge belangenmarkt, die speelt zich af op het Binnenhof.
Syp Wynia (1953) schrijft columns, analyses en commentaren over politiek en economie.